Według National Kidney Foundation około 10% ludzi doświadczy w swoim życiu kamieni nerkowych.
Na rozwój kamieni nerkowych może wpływać wiele czynników. Największymi czynnikami są otyłość, cukrzyca, odwodnienie organizmu, niezdrowa dieta. Do powstania kamieni nerkowych przyczynia się również nagromadzenie różnych substancji chemicznych, w tym wapnia, szczawianów, moczanów, cystyny, ksantyny i fosforanów.
Małe kamienie nerkowe mogą nie powodować objawów i bólu. Większe kamienie nerkowe kiedy przedostają się przez drogi moczowe, mogą powodować silny ból pleców, brzucha lub pachwiny, częste oddawanie moczu, krew w moczu, nudności oraz wymioty.
Kamienie szczawianu wapnia
Są najczęstszym rodzajem kamieni nerkowych – 80% kamieni nerkowych powstaje ze szczawianu wapnia. Tworzą się, gdy wapń łączy się ze szczawianem w moczu oraz niewystarczającego spożycia płynów lub wapnia.
Szczawiany występują w wielu produktach spożywczych, szczególnie pochodzenia roślinnego. Szczawiany znajdziemy w burakach, szpinaku, rabarbarze, słodkich ziemniakach, czekoladzie, orzechach, niektórych warzywach liściastych.
Leczenie polega na zmniejszeniu kryształków szczawianu wapnia poprzez leki obniżające jego poziom, leki moczopędne oraz zażywanie witaminy B-6.
Kamienie kwasu moczowego
Około 19% kamieni nerkowych u mężczyzn i 9% u kobiet to kamienie moczanowe.
Ten rodzaj kamienia powstaje gdy mocz jest zbyt kwaśny oraz przy utracie zbyt dużej ilości płynów z powodu odwodnienia lub biegunki. Lekarze dodają, że dieta bogata w białko również przyczynia się do powstawania kamieni kwasu moczowego.
Osoby chorujące na dnę moczanowa lub osoby spożywające duże ilości puryny, która występuje w czerwonym mięsie, podrobach i niektórych owocach morza są bardziej podatne na powstawanie kamieni moczanowych.
Małe kamienie, o średnicy mniejszej niż 7 milimetrów, mogą przejść samodzielnie.
Kamienie struwitowe
Stanowią około 10 procent wszystkich kamieni nerkowych. U kobiet formują się częściej niż u mężczyzn.
Kamienie struwitowe powstają w wyniku bakteryjnego zakażenia górnych dróg moczowych (UTI). Tworzą się, gdy w moczu gromadzi się amoniak, który jest wytwarzany jako produkt odpadowy przez bakterie. Powoduje to, że mocz staje się zbyt zasadowy.
Rosną szybko zajmując cały układ zbiorczy. Powoduje to niedrożność, przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek i niewydolność nerek.
Kamienie struwitowe należy leczyć jak najszybciej. Jeśli nie zostaną leczone na czas, mogą stać się bardzo duże i uszkodzić nerki, prowadząc do poważnych infekcji.
Kamienie cystynowe
Występują bardzo rzadko. Są wynikiem dziedzicznej choroby zwanej cystynurią, która występuje u 1 na 7 000 osób. Ten stan powoduje, że nerki wydalają zbyt dużo aminokwasu cystyny, co prowadzi do tworzenia zaburzenia zwanego cystynurią. Osoby cierpiące na cystynurię wydzielają do moczu substancję zwaną cystyną. Kiedy jest za dużo cystyny, może to prowadzić do powstawania kamieni nerkowych.
Do powstania kamieni nerkowych cystynowych może również dojść w wyniku stosowania niektórych leków oraz choroby nieswoistego zapalenia jelit.
Zapobiegania jest główną formą leczenia tych kamieni nerkowych.