Zapadasz na częste przeziębienia i infekcje dróg oddechowych? 10 testów, które sprawdzą jak dobrze działa twój układ odpornościowy.
Martwisz się o zdrowie swojego układu odpornościowego? Oto kilka przydatnych testów, które możesz wykonać, aby sprawdzić czy twój układ odpornościowy działa optymalnie.
Białe krwinki
Leukocyty, komórki te chronią nas przed infekcjami i chorobami, zwalczając bakterie, wirusy i innych obcych najeźdźców. Dlatego, gdy sprawdzasz stan swojego układu odpornościowego, pierwszym krokiem powinno być wykonanie pełnej morfologii krwi (CBC) z rozmazem WBC (white blood cells).
CBC dostarcza informacji o twoich komórkach krwi: krwinkach czerwonych (RBC), krwinkach białych (WBC) i płytkach krwi. Jest to powszechny test, który zwykle jest częścią rutynowego badania stanu zdrowia. Lekarze używają go, aby pomóc wykryć szeroki zakres problemów zdrowotnych, w tym anemię, infekcje, problemy z krzepnięciem krwi, zaburzenia układu odpornościowego i nowotwory krwi.
Niskii poziom WBC może oznaczać, że twój organizm nie ma odpowiednich zasobów do właściwej walki z infekcjami. Z drugiej strony wysoki poziom WBC może oznaczać, że obecnie walczysz z infekcją lub że w organizmie występuje stan zapalny.
Białe krwinki pomagają organizmowi w walce z drobnoustrojami. Poziom białych krwinek można sprawdzić, wykonując rutynowe badanie morfologii krwi (CBC) lub badanie krwinek białych (WBC) z różnicowaniem.
Różnicowanie białych krwinek
Jeśli liczba białych krwinek jest zmniejszona lub zwiększona, ważne jest, aby sprawdzić, które konkretnie komórki są przyczyną. Różnicowanie krwinek białych oznacza, że oprócz całkowitej liczby białych krwinek, test będzie również zawierał liczbę lub wartości procentowe pięciu głównych typów białych krwinek:
- Neutrofile — te pierwsze reagujące w miejscach infekcji i stanów zapalnych pomagają zwalczać infekcje poprzez spożywanie drobnoustrojów i uwalnianie enzymów, które je zabijają.
- Limfocyty — są to komórki, które wytwarzają przeciwciała przeciwko drobnoustrojom, zabijają komórki nowotworowe lub zakażone wirusem oraz pomagają kierować odpowiedzią immunologiczną.
- Monocyty — komórki, które zabijają drobnoustroje, usuwają obce cząstki i martwe komórki oraz wzmacniają odpowiedź immunologiczną.
- Eozynofile — komórki zwalczające infekcje pasożytnicze i biorące udział w odpowiedzi alergicznej.
- Bazofile — komórki zaangażowane w odpowiedzi zapalne.
Posiadanie normalnego odsetka i poziomu każdego rodzaju WBC jest ważne dla zdrowia układu odpornościowego.
Białko C-reaktywne (hs-CRP)
Białko C-reaktywne lub CRP jest użytecznym testem, który pomaga stwierdzić czy twój układ odpornościowy jest zaangażowany w zwalczanie infekcji. Dodatkowo pozwala stwierdzić czy doświadczasz przewlekłego stanu zapalnego, który jest ściśle związany z twoim zdrowiem metabolicznym.
Wątroba wytwarza CRP w odpowiedzi na uraz, stan zapalny i infekcję. Zadaniem CRP jest wiązanie uszkodzonych tkanek lub atakujących drobnoustrojów i oznaczanie ich, aby białe krwinki mogły je rozpoznać i usunąć. Po usunięciu przyczyny zaburzeń poziom CRP zwykle wraca do normy. Jednak w przypadku przewlekłego stanu zapalnego niskiego stopnia w organizmie poziom CRP pozostaje nieznacznie podwyższony.
Istnieją dwa rodzaje testów CRP. CRP to test, który może wykryć infekcje bakteryjne lub wirusowe, podczas gdy hs-CRP może wykryć przewlekłe zapalenie.
Regularne badanie CRP zleca się osobom z objawami poważnej infekcji bakteryjnej lub chorób zapalnych. Zakres CRP w badaniu regularnym wynosi od 10 do 1000 mg/l. Infekcje bakteryjne zachodzące w organizmie bardziej zwiększają poziom CRP niż infekcje wirusowe i łagodne stany zapalne.
Jeśli jednak w organizmie zachodzi przewlekły stan zapalny lub choroby serca należy wykonać test hs-CRP. Test hs-CRP mierzy CRP w zakresie od 0,5 do 10 mg/L. Czułość testu hs-CRP pozwala na wykrycie nieznacznie podwyższonych poziomów CRP, które w innym przypadku byłyby niezauważone przy zwykłym teście CRP.
Brak snu, stres, palenie, niezdrowa dieta, niedobór składników odżywczych są powiązane z wyższymi poziomami CRP. Wyższe poziomy CRP stwierdzono również w zespole metabolicznym, otyłości, obturacyjnym bezdechu sennym i cukrzycy.
Globuliny (Gamma Gap)
Poziomy globulin, czasami nazywane również luką gamma, są miarą białek innych niż albumina we krwi, w tym globulin alfa, beta i gamma. Mogą pomóc lekarzowi zdiagnozować infekcję wirusową lub bakteryjną, zaburzenie zapalne lub chorobę autoimmunologiczną dlatego, że przeciwciała są gamma globulinami, a ich zwiększona produkcja może sygnalizować te choroby.
Jednak nie tylko podwyższony poziom jest sygnałem choroby. Niski poziom może również wskazywać na problem zdrowotny.
Testy mogą sprawdzić poziomy czterech głównych typów przeciwciał:
- IgM — ich poziomy wzrastają w początkowej fazie nowej infekcji i zapewniają ogólną, ale krótkotrwałą ochronę przed infekcjami. Poziomy IgM ostatecznie spadają, gdy organizm zaczyna wytwarzać więcej przeciwciał IgG.
- IgG — są to najczęstsze przeciwciała we krwi. Powstają w drugiej fali odpowiedzi immunologicznej i mają kluczowe znaczenie dla skutecznej obrony przed wirusami i bakteriami.
- IgA — Przeciwciała te znajdują się w śluzie lub jelitach, płucach i układzie moczowo-płciowym. Stanowią pierwszą linię obrony przed szkodliwymi drobnoustrojami, które wdychamy lub połykamy.
- IgE — te przeciwciała chronią przed pasożytami, ale biorą również udział w reakcjach alergicznych .
Witamina D (25-hydroksywitamina D)
Witamina D, czyli „witamina słońca”, jest najbardziej znana ze swojej roli w budowaniu i utrzymywaniu mocnych i zdrowych kości. Mniej wiadomo jednak, że witamina ta odgrywa również ważną rolę w układzie odpornościowym i ma wpływ zarówno na wrodzoną, jak i adaptacyjną odpowiedź immunologiczną.
Niedobór witaminy D zwiększa ryzyko rozwoju niektórych infekcji bakteryjnych i wirusowych. Naukowcy uważają również, że witamina D pomaga w utrzymywania nadmiernego stanu zapalnego w ryzach. Witamina D jest produkowana przez skórę pod wpływem promieni słonecznych. 42% dorosłych Amerykanów ma jej niedobory.
Cynk
Podobnie jak inne niezbędne składniki odżywcze, cynk odgrywa wiele ważnych funkcji w organizmie, w tym jego rolę w układzie odpornościowym .
Cynk jest niezbędny do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania wielu komórek odpornościowych. Ze względu na kluczową rolę, jaką odgrywa, nawet niewielki niedobór może osłabić działanie układu odpornościowego i zwiększyć ryzyko infekcji bakteryjnych i wirusowych. Naukowcy odkryli, że niedobór cynku, który jest powszechny u osób starszych, zmniejsza obronę immunologiczną i zwiększa ryzyko zapalenia płuc i innych infekcji.
Badania sugerują, że u osób starszych i osób z niedoborem suplementacja cynkiem może przywrócić funkcje odpornościowe. Ważne jest, aby nie brać suplementów bez wcześniejszego badania poziomu cynku w organizmie, gdyż nadmierne poziomy mogą mieć dokładnie odwrotne skutki poprzez tłumienie odporności.
Żelazo
Żelazo jest kolejnym składnikiem odżywczym, który odgrywa zasadniczą rolę w układzie odpornościowym i odporności na infekcje. Jest niezbędne w produkcji białych krwinek i cytokin.
Niedobór żelaza zaburza funkcje odpornościowe i obniża zdolność organizmu do zwalczania infekcji wirusowych i bakteryjnych. Objawy niedoboru żelaza obejmują: zmęczenie, bóle głowy, bladość skóry, niepokój i duszność.
Magnez
Magnez jest jednym z najważniejszych minerałów w organizmie. Jest niezbędny w ponad 300 różnych procesach , w tym w aktywacji witaminy D. Niedobór magnezu może zwiększać podatność na infekcje wirusowe.
75% populacji USA nie otrzymuje wystarczającej ilości magnezu w swojej diecie. Objawy związane z niskim magnezem to: utrata apetytu, zmęczenie, nudności, bezsenność, drażliwość, bóle głowy i osłabienie mięśni.
Folian
Folian, znany również jako witamina B9, jest niezbędną da organizmu witaminą rozpuszczalną w wodzie. Jest potrzebna do tworzenia nowych komórek, w tym komórek odpornościowych.
Naukowcy odkryli, że osoby z niedoborem kwasu foliowego mają zaburzoną odpowiedź immunologiczną – głównie odporność komórkową i są bardziej podatne na infekcje. Około 20% kobiet ma niedobór kwasu foliowego. Niedobór kwasu foliowego oznacza, że nie ma wystarczającej ilości kwasu foliowego, aby organizm mógł optymalnie funkcjonować. Objawy niskiego poziomu kwasu foliowego obejmują: osłabienie, zmęczenie, mgłę mózgową, drażliwość, bóle głowy, łomotanie lub przyspieszone bicie serca i duszność. Niedobór kwasu foliowego z reguły występuje przy niedoborze witaminy B12.
Witamina C
Witamina C jest niezbędnym składnikiem odżywczym i przeciwutleniaczem, który przyczynia się do obrony immunologicznej, wspierając zarówno wrodzoną, jak i adaptacyjną odpowiedź immunologiczną. Może nasilać zabijanie drobnoustrojów i zmniejszać uszkodzenia tkanek z powodu nadaktywnej odpowiedzi immunologicznej.
Według National Health and Nutrition Examination Survey, około 5-17% dorosłych w USA ma niedobór witaminy C. Szczególnie palacze są narażeni na wysokie ryzyko niedoboru witaminy C. Infekcje również zmniejszają poziom tej witaminy.

